Το mentoring (σοφή καθοδήγηση) είναι μια σχέση συνεργασίας μεταξύ δύο ατόμων, η οποία επιτρέπει
την ανταλλαγή εμπειριών, απόψεων, πληροφοριών και πρακτικών συμβουλών για ένα συγκεκριμένο τομέα
απασχόλησης ή δραστηριότητας. Είναι μια διαδικασία που υποστηρίζει τη μάθηση και την εξέλιξη.
Ο αρχάριος αναζητά μέντορα όταν θέλει να εξελιχθεί, να διερευνήσει έναν χώρο (επαγγελματικό ή άλλο), ή
γενικότερα όταν διαισθάνεται ότι υπολείπεται εμπειρικής γνώσης και αντίληψης γύρω από ένα αντικείμενο
(εργασιακό ή άλλο). Από τη δική του πλευρά, ο μέντορας, ο οποίος διαθέτει συγκριτικά μεγαλύτερη εμπειρία στο
συγκεκριμένο χώρο, καθοδηγεί προσφέροντας στον αρχάριο ουσιαστική πληροφόρηση για τον χώρο αυτό,
μεταφέρει τις σχετικές εμπειρίες του, εξηγεί τις απόψεις του, προσπαθώντας έτσι να δημιουργήσει μια σωστή και
όσο το δυνατόν πιο ολοκληρωμένη εικόνα του οργανισμού και του περιβάλλοντός του.
Το coaching (προετοιμασία, εκγύμναση, συμβουλευτική ηγεσία) είναι μία αποτελεσματική μέθοδος επίτευξης
συγκεκριμένων στόχων σε σύντομο χρόνο. Λειτουργεί σε δομημένες συνεδρίες, όπου ένας ή εναλλασσόμενοι
σύμβουλοι διαφόρων ειδικοτήτων, μεταβιβάζουν συγκεκριμένες γνώσεις, ακολουθώντας συγκεκριμένη
μεθοδολογία.
Το coaching συνήθως χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις όπου σε σύντομο χρονικό διάστημα πρέπει
να αντιμετωπισθούν:
σημαντικές αλλαγές ή προκλήσεις στην εργασία ή στην επαγγελματική σταδιοδρομία,
ανάγκες για άμεση απόκτηση νέων δεξιοτήτων ή για βελτίωση – προσαρμογή των ήδη υπαρχόντων και
ανάγκες προσαρμογής σε νέες συνθήκες ή περιβάλλοντα.
Αναλυτικότερα….
Ο σκοπός του mentoring
Ο σκοπός του mentoring είναι να βοηθά και να υποστηρίζει τους νέους (επιχειρηματίες, επαγγελματίες ή
εργαζόμενους, μαθητές ή σπουδαστές, αλλά και μέλη ομάδων, κλάδων, κοινοτήτων ή κοινωνιών) να
διαχειριστούν την προσωπική τους μάθηση, έτσι ώστε να μεγιστοποιήσουν τις προοπτικές τους, να εξελίξουν τις
δεξιότητες τους, να βελτιώσουν την απόδοση τους, για να καταφέρουν να γίνουν το πρόσωπο που επιθυμούν.
Ο μέντορας μπορεί να είναι κάποιος που λειτουργεί ως θετικό μοντέλο, σύμβουλος ή έμπειρος φίλος. Συνήθως
είναι ένας επαγγελματίας με εξειδίκευση και εμπειρία, που γίνεται σύμβουλος, καθοδηγητής για έναν άλλο
επαγγελματία του χώρου του. Από την άλλη, ο ασκούμενος (ή προστατευόμενος, ή αρχάριος), στην πορεία της
επαγγελματικής του εξέλιξης, διαπιστώνει ότι η γνώση που του λείπει βασίζεται σχεδόν αποκλειστικά
στην εμπειρία της καθημερινότητας της αντίστοιχης επαγγελματικής ενασχόλησης. Και γι αυτό επιλέγει τον
άνθρωπο που ο ίδιος διαισθάνεται ότι μπορεί να τον καθοδηγήσει στην απόκτησή της.
Τα οφέλη από το mentoring είναι πολλά και αμφίπλευρα. Ο προστατευόμενος έχει την ευκαιρία να μάθει μέσα
σε ένα μη απειλητικό περιβάλλον, να «προπονηθεί» ώστε σταδιακά να μπορεί να λειτουργεί σε ανταγωνιστικό
περιβάλλον, να αναπτύξει την αυτοπεποίθησή του, και να δικτυωθεί επαγγελματικά.
Ο μέντορας βελτιώνει τις επικοινωνιακές του δεξιότητες, αυξάνει την αναγνώρισή του στον χώρο του, αυξάνει
την αυτοεκτίμησή του και την ικανοποίηση του από την δουλειά του, αποκτά διορατικότητα και νέες οπτικές,
αποκτά νέα κίνητρα σχετιζόμενα με την ανταμοιβή του κλπ. Αλλά υπάρχουν οφέλη ακόμα και για τον χώρο όπου
εφαρμόζεται το mentoring, καθώς η αποκτώμενη εμπειρία παραμένει μέσα στο σύστημα αυτό.
Το εξ αποστάσεως mentoring (distance mentoring ή e-mentoring) είναι μια διαρκώς αναπτυσσόμενη
μορφήmentoring που συναντάται σήμερα σε πολλές χώρες και κλάδους και μάλιστα όχι μόνο στον αναπτυγμένο
οικονομικά κόσμο. Τα προγράμματα distance mentoring γνωρίζουν μεγάλη ανάπτυξη στις ΗΠΑ, τον Καναδά και
την Αυστραλία, αλλά ταχέως εξαπλώνονται και σε χώρες της Ασίας.
Σήμερα, που η κινητικότητα των εξειδικευμένων (και όχι μόνο) ατόμων είναι μεγάλη και ο διαθέσιμος χρόνος
λίγος και δεδομένου ότι οι τεχνολογικές εξελίξεις δεν καθιστούν την απόσταση εμπόδιο, το distance mentoring
είναι μια εξαιρετικά χρήσιμη μέθοδος συμβουλευτικής.
Ως διαδικασία, το e-mentoring στηρίζεται αποκλειστικά στο διαδίκτυο και συνδέεται όλο και περισσότερο με την
εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Οι πληροφορίες και η γνώση μπορούν να αποθηκευθούν με οποιονδήποτε τρόπο και
να χρησιμοποιηθούν όταν αυτό χρειαστεί.
Επιπλέον, η επαφή (μέσω του διαδικτυακού συστήματος) του κάθε ωφελούμενου με πολλούς συμβούλους και
του κάθε συμβούλου με πολλούς ωφελούμενους, φέρνει αμφοτέρους σε επαφή με καινούργιες πληροφορίες
και φρέσκες ιδέες και επιτρέπει στο σύστημα να λειτουργεί σαν δίκτυο γνώσης.